Hulppostkantoren langs de spoorlijn Maastricht - Aken

Dienstregeling van oktober 1853.

Bij de opening van de spoorlijn in 1853, is er in de plaatsen gelegen aan de spoorlijn, naast het postkantoor in Maastricht, alleen nog een hulpkantoor in Valkenburg gevestigd. Bij de reorganisatie van het postwezen in 1850 is Valkenburg gedegradeerd tot hulppostkantoor (Circ 419). In heel Zuid-Limburg zijn er overigens maar vier postkantoren (Maastricht, Heerlen, Vaals en Sittard) en twee hulpkantoren (Gulpen en Valkenburg). Een hulpkantoor heeft maar een beperkte postale functie.

Zo maakt in 1853, voor de opening van de spoorlijn, postbode Dekkers van het hulpkantoor Valkenburg de onderstaande bodeloop (no. 326) door zijn rayon, voor het ophalen, en afgeven, van brieven. De postbode uit Maastricht haalt de brieven op voor verdere verzending en brengt af te geven brieven mee (bodeloop 324).

Bodeloop no. 324 van Maastricht over Houthem naar Valkenburg v.v. door postbode J.B. van de Wouw te Maastricht.
Vertrek Maastricht 6 's morgens; aankomst te Valkenburg 8 ’s morgens
Vertrek Valkenburg 2 's avonds; aankomst te Maastricht 4½ 's avonds

Bodeloop no. 326 van Valkenburg over Oud-Valkenburg, Strucht, Schin op Geul, Climmen, Hulsberg, Wijnandsrade, Nuth, Schimmert terug naar Valkenburg. Postbode F.J. Dekkers te Valkenburg;
- Vertrek Valkenburg 9 uur 's morgens; terug in Valkenburg 7 uur 's avonds

Direct na de opening van de spoorlijn in 1853 worden ook hulppostkantoren geopend in Meerssen, Wijlre, en Simpelveld (Circ. 485, 23-12-1853). In deze circulaire worden ook het vervoer van de post via de spoorlijn en de bodelopen naar de stations langs de spoorlijn beschreven.

Bodeloop no. 829, afhalen en brengen der correspondentie aan het station van de spoorweg te Valkenburg in verband met de eerste en derde spoortrein. De brievengaarder te Valkenburg is met deze dienst belast.
Bodeloop no. 832, afhalen en brengen der correspondentie aan het station te Maastricht, in verband met de drie spoortreinen. Postbode J.B. van der Wouw, te Maastricht.
Bodeloop no. 833, afhalen en brengen der pakketten aan het station te Meerssen in verband met de eerste en derde spoortrein. De brievengaarder te Meerssen is met deze dienst belast.
Bodeloop no. 835 Bodeloop van Gulpen naar Wylré en v.v. in verband met de eerste en derde spoortrein. De brievengaarder van Gulpen is met deze dienst belast.

De hulppostkantoren Meerssen, Wijlre en Simpelveld en Valkenburg worden direct na de aanleg van de spoorlijn Maastricht - Aken ook aangewezen als grens uitwisselingskantoor met Aken. Door de ligging aan de spoorlijn en de aanwijzing als grenskantoor krijgen de hulpkantoren een speciale status met meer bevoegdheden. Zo kunnen de hulpkantoren langs de spoorlijn vanaf 1855 zonder tussenkomst van de postkantoren Maastricht of Heerlen, post per trein buiten het ressort versturen. De brievengaarders krijgen hiertoe meer bevoegdheden dan die op een normaal hulppostkantoor. Zo kunnen ze dus zelfstandig hun brieven verzorgen. De brievengaarder moet de brieven taxeren, stempelen en naar de trein brengen. Uitzonderingen hierop zijn drukwerk, portvrije brieven, waarde papieren en aangetekende brieven. Deze moeten nog steeds via het postkantoor worden bezorgd.